Nâng cao khả năng tiếp cận và sản xuất vắc xin ứng phó đại dịch COVID-19

Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Viện Chiến lược và Chính sách Y tế (HSPI) của Bộ Y tế Việt Nam tổ chức hội thảo phổ biến kết quả của ba nghiên cứu tăng cường sản xuất và chứng nhận vắc xin ở Việt Nam cập nhật về sự tham gia của Việt Nam trong chương trình chuyển giao công nghệ mRNA của WHO thông qua sự hỗ trợ của dự án “Hỗ trợ Tăng cường Tiếp cận Vắc-xin và Năng lực Hệ thống Y tế để Việt Nam Ứng phó với COVID-19” hỗ trợ.

Dự án này do Chính phủ Nhật Bản tài trợ thông qua UNDP. Hội thảo chia sẻ những phát hiện chính của ba nghiên cứu quan trọng được thực hiện trong dự án này. Những nghiên cứu này tập trung vào các kinh nghiệm quốc tế về phát triển và sản xuất vắc-xin trong nước, lập bản đồ năng lực sản xuất vắc-xin hiện tại của Việt Nam và xem xét các chính sách và thủ tục cấp phép vắc-xin quốc tế, bao gồm cấp phép vắc-xin COVID-19 quốc tế để sử dụng ở Việt Nam.

Hội thảo tạo cơ hội quý giá để trình bày những phát hiện này và thảo luận về các bước tiếp theo trong việc áp dụng các kết quả. Tại hội thảo, sự tham gia của Việt Nam vào Chương trình chuyển giao công nghệ mRNA do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khởi xướng đã được nhấn mạnh. Sự tham gia của Việt Nam vào chương trình này đánh dấu một bước quan trọng hướng tới tăng cường khả năng tiếp cận và sản xuất vắc-xin trong nước. Đại dịch COVID-19 đặt ra những thách thức đáng kể đối với Việt Nam và các quốc gia khác trong việc tiếp cận nguồn cung ứng vắc-xin. Đến giữa năm 2021, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ bao phủ vắc-xin COVID-19 thấp nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, thông qua sự kết hợp giữa nguồn cung cấp COVAX, các nguồn tài trợ được điều phối bởi ban chuyên trách của Chính phủ và việc mua sắm từ các nhà cung cấp quốc tế, Việt Nam đã nhanh chóng tăng tỷ lệ tiêm chủng vào nửa cuối năm 2021. Thành tích này không chỉ cứu được nhiều mạng sống mà còn tạo điều kiện để mở cửa trở lại và phục hồi sau tác động kinh tế của đại dịch.

Điểm nhấn quan trọng của hội thảo là việc đề xuất lộ trình đưa Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất vắc-xin của khu vực. Lộ trình này vạch ra các bước và các hành động cần thiết để nâng cao năng lực sản xuất vắc-xin của Việt Nam, góp phần đảm bảo an ninh y tế khu vực. Các phát hiện và khuyến nghị từ các nghiên cứu đã được thảo luận, khuyến khích sự tham gia tích cực và gắn kết giữa những người tham gia hội thảo. Cuộc thảo luận này đóng vai trò cần thiết trong việc định hình các chiến lược và hành động trong tương lai liên quan đến sản xuất và tiếp cận vắc-xin tại Việt Nam. Ngoài ra, Việt Nam nhận thấy sự cần thiết phải tăng cường năng lực sản xuất và chứng nhận vắc-xin nội địa dựa trên việc áp dụng thành công công nghệ vắc-xin mRNA trong đại dịch. Điều này bao gồm việc tham gia vào chương trình chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin mRNA của WHO thông qua Afrigen ở Cape Town, Nam Phi.

Một báo cáo đã được trình bày về khóa tập huấn đầu tiên về nghiên cứu và sản xuất vắc-xin mRNA COVID-19 cho các quy trình ở quy mô phòng thí nghiệm, giới thiệu trong khóa đào tạo nghiên cứu và phát triển đầu tiên ở Nam Phi. Báo cáo này cung cấp những hiểu biết có giá trị về các khía cạnh kỹ thuật trong sản xuất vắc-xin mRNA và tiềm năng ứng dụng của vắc-xin này tại Việt Nam. “Đây là một cơ hội quan trọng để Việt Nam tiếp cận công nghệ mới quan trọng này để sản xuất vắc-xin. Tuy nhiên, nó cũng đòi hỏi phải xem xét cẩn thận các bước và thời gian, quy mô và nguồn vốn đầu tư cần thiết cũng như phát triển chuyên môn để đảm bảo hiệu quả và tính bền vững tài chính của hoạt động chuyển giao công nghệ này,” ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam cho biết. Theo ông Haverman, kết quả của các nghiên cứu sẽ cung cấp thêm thông tin cho những cân nhắc này. Sự phối hợp giữa các cục, vụ, viện, doanh nghiệp, chuyên gia cao cấp và các đối tác quan trọng tại hội thảo sẽ góp phần xây dựng một chiến lược quốc gia hiệu quả nhằm tăng cường tiếp cận vắc-xin tại Việt Nam và khu vực rộng hơn trong thời gian tới.

Hội thảo là một bước hướng tới tăng cường khả năng tiếp cận và sản xuất vắc-xin của Việt Nam. Bằng cách tận dụng kinh nghiệm quốc tế và hợp tác với các bên liên quan chính, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia dẫn đầu khu vực về sản xuất vắc-xin và đóng góp vào nỗ lực toàn cầu trong việc ứng phó với các cuộc khủng hoảng y tế. Tham dự Hội thảo có đại diện của các Vụ, Cục và các đơn vị của Bộ Y tế bao gồm Viện Chiến lược và Chính sách Y tế Việt Nam, Cục Quản lý Dược, Cục Y tế Dự phòng, Vụ Kế hoạch Tài chính, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (NIHE), Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm y tế (POLYVAC), Viện Kiểm định Vắc xin và Sinh phẩm y tế (IVAC), Công ty Sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm số 1 và các viện, trung tâm, công ty trong nước đang nghiên cứu, sản xuất vắc-xin, và tổ chức Y tế Thế giới (WHO).